Bendir Yolculuğu

Faysal Macit

Atölye İçeriği

Bendir, Klasik Türk müziğinde ve özellikle Mevlevi Türk Tasavvuf Musikisi’nde daire veya def adıyla bilinen vurmalı çalgının Kuzeybatı Afrika ülkelerine (özellikle Fas ve Cezayir’e) özgü biçimidir. Kuzeybatı Afrika Arapçası’ndan alınan bendir adı Türkiye’de 1980’lerden sonra yaygın kullanıma kavuşmuştur. Türkiye’de son dönemlerde kullanım alanı yaygınlaşmaya başlamış olup, Türk Tasavvuf Müziği’nin yanında Türk Halk Müziği’nde en çok kullanılan ritim aleti olmuştur. Keçi derisi ve oğlak derisi yaygın olarak yapımında kullanılsa da son dönemlerde sentetik deri kullanımı da yaygınlaşmıştır. Bendir, ritm ve titreşim sayesinde beyin dalgalarını dinginleştirdiği ve hastalıklarda şifalı etkisi bilinen kadim bir enstrümandır. Bendir derslerinde öncelikle Bendir ile tanışılır, devamında temel tutuş, vuruşlar, ritim ve usüllerle ilerlenir.

 

Küçük yaşlarından itibaren ritimle ilgilenmeye başladı. İlk eğitimini derviş tekniği ile erbane çalan babasından aldı. Üniversite yıllarında Eskişehir'e edebiyat okumak üzere yerleşti. Çeşitli sokak festivalleriyle Türkiye'yi gezme imkanı oldu ve Istanbul'a yerleştikten sonra Masalcılarla, Dansçılarla ve çeşitli muzikal projelerde çalıştı. Defhane adı altında kendi atölyesini kurdu. Burada bendir dersleri vermeye ve bendir yapımına devam ediyor.

Atölye İçeriği

1
Abonelere özel

Bendire Giriş

Birlikte bir yolculuk başlıyor. Her daim yanında seninle olabilecek bir enstrüman olan Bendir nasıl bir enstrümandır, nerelerde kullanılır ve temel vuruşları nelerdir? Faysal hocamızın, Anne, Baba ve Çocuk olarak adlandırdığı temel vuruşlarla tanışıyoruz.

2
Abonelere özel

Bendirde Temel Usüller – Nim Sofyan ve Semai

Bendirde temel usul olan Semai usulü nasıl çalınır ve müzikal olarak bendirle, farklı eserlere nasıl eşlik edilir? Semai usulü, 3 zamanlıdır ve Türk mûsikîsindeki iki basit usûlün ikincisidir. Bu sebeple terkîbinde başka hiç­bir usûl yoktur. 3 /8 ’lik, 3 /4’lük ve 3 /2’lik mertebeleri olsa da, en çok 3/4’lük mertebesi kullanılmıştır. 3/2’lik olan üçüncü mertebesi ancak bâzı Yürük Semâî eserlerin içinde, bir iki usûl kadar yer alır. 3/2’lik mertebeye Darb Usûlü de denir. Şarkılarda, türkülerde, ilâhîlerde, Saz Semâîleri'nin dördüncü hânelerinde kullanılmıştır.

3
Abonelere özel

Bendirde Temel Usüller – Sofyan

Bendirde en çok kullanılan usul olan Sofyan usulü nasıl çalınır ve müzikal olarak uygulaması nedir? İki tane iki (2 + 2 = 4) zamanın veyâ iki Nîm Sofyân’ın birleşmesinden meydana gelmiştir ve 4 zamanlıdır. 4/8 ’lik ve 4/4 ’lük iki mertebesi olsa da, 4/4 ’lük ikinci mertebe daha çok kullanılmıştır. Pîşrevlerde, ilâhîlerde, şarkılarda, türkülerde, oyun havalarında, kısaca özel usûl mecbûriyeti olmayan hemen her formada kullanılmıştır.

4
Abonelere özel

Bendirde Temel Usüller – Aksak Semai

Bendirde Aksak Semai usulü nasıl çalınır, varyasyonları nelerdir? Tüm bunların Müzikal Uygulaması nasıl yapılır? 10 zamanlıdır. İki 5 zamanladan veya başka bir deyişle İki Türk Aksağı'ndan yapılmıştır. (5+5=10) 10/16'lık, 10/8'lik, 10/4'lük mertebeleri vardır ve her mertebe ayrı isim alır. Vuruluşları aynı olup, yürüklükleri farklıdır.

5
Abonelere özel

Hak Sevdası Nasıl Çalınır?

Türk musikisinin basit usullerinden olan Nim Sofyan 2/4 ile Düyek 8/8 usülleriyle çalınan "Hak Sevdası", Bendir ile meşklerde çokça eşlik edilmek istenen bir eserdir. Biz de sana, bendirde "Hak Sevdası Nasıl Çalınır?" videosu hazırladık.

6
Abonelere özel

Bendirde Aksak Usul

Aksak usul 9 zamanlıdır. Bir 4 zamanlı ve bir 5 zamanlı, bir başka deyişle bir Sofyan ve bir Türk Aksağı’ndan meydana gelmiştir (4+5=9). Bu bölümde 9/8’lik Yürük Aksak ve 9/4’lük Ağır Aksak mertebelerini inceleyeceğiz. Bu usul, şarkı, ilahi, türkü, oyun havası, köçekçe gibi hemen bütün küçük formdaki eserlerde kullanılmıştır.
7
Abonelere özel

Bendirde Yeni Vuruşlar ve Deve Yürüyüşü

Anne, Baba ve Çocuk vuruşlarının yanında Dede ve Nine olarak iki yeni vuruşu tanıyacağız. Bu 4/4'lük ritim kalıbımızı pekiştirmek için "Sordum Sarı Çiçeğe" ilahisine eşlik edeceğiz.
8
Abonelere özel

Bendirle Deyişlere Eşlik

En çok çalınan 4 zamanlı deyişlere poliritmik olarak bakacağız. Bu deyişlerde Sofyan ve Deve Yürüyüşü ritim kalıplarını kullanarak, "Önüme Bir Çığır Geldi" (Tevhid) ve "Hu Diyelim Döne Döne" deyişlerine bendirle eşlik edeceğiz. Aynı eserde ritim kalıbını değiştirmeyi de öğreneceğiz.
9
Abonelere özel

Bendirde 4 Zamanlı Ritimler – At Koşusu

At koşusu ritmini inceliyoruz.
10
Abonelere özel

Bendirde 4 Zamanlı Ritimler – Narin

Narin ritmini inceliyoruz.
11
Abonelere özel

Arap/Düyek Usulü

Türk müziğinde en çok kullanılan Düyek usulüne ve varyasyonlarına, eserlere eşlik ederek bakacağız.
12
Abonelere özel

Devr-i Hindi Usulü

7 zamanlı olan bu ritmimizde 8'lik mertebeyi ve onun varyasyonlarını öğreneceğiz.
13
Abonelere özel

Bendirde Kendi Ritminde Kalmak

Daha önce işlediğimiz usul örnekleri üzerinden çalışmaya devam ediyoruz.
14
Abonelere özel

Bendir, Santur ve Tembur – Mini Konser

Müzisyen dostumuz Halil Tan ile bendir ve diğer sazların uyumuna bakacağız.

Üye Ol

Eğer tüm içeriklere ulaşmak ve atölyelerin tamamını izlemek istiyorsanız, üye olabilirsiniz.

Parola sıfırla